Rüzgâr Enerjisi Nedir?

Rüzgâr enerjisi, rüzgârın kinetik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürerek elektrik enerjisi üreten yenilenebilir enerji kaynağı olarak biliniyor. Rüzgâr enerjisi, türbinler aracılığıyla yakalanıp yine bu türbinlerde yer alan jeneratörler sayesinde elektrik enerjisine dönüşüyor.

Rüzgâr Enerjisi Avantajları:

1. Rüzgâr enerjisi, fosil yakıtlara ihtiyaç duymadan elektrik üreterek çevre kirliliğinin ve sera gazı salınımını azaltır, böylece toplum ve doğa için daha temiz bir çevre sağlar.
2. Rüzgâr enerjisi tükenme riski olmadan sürekli olarak kullanılabilir. Bu durum, diğer enerji kaynaklarına bağımlılığı azaltır ve enerji güvenliğini artırır.
3. Rüzgâr enerjisi santrallerinin işletme maliyetleri düşüktür. Rüzgârın, doğal olarak ve ücretsiz olması, yakıt maliyetleri ve enerji ithalatı gibi masrafları ortadan kaldırır.

Rüzgâr Enerjisi Dezavantajları:

1. Rüzgâr enerjisi üretimi için çevre üzerindeki etkileri önemlidir. Rüzgâr türbinleri, geniş alanlara ve genellikle kırsal bölgelere ihtiyaç duyar. Bu, doğal habitatların tahrip olmasına ve yerel ekosistemin etkilenmesine neden olabilir. Ayrıca, kuşlar ve diğer uçan hayvanlar için tehlikeler yaratabilir.
2. Rüzgâr enerjisi üretimi sürekli bir kaynak değildir. Rüzgârın sürekli ve güçlü esmesi gerekir. Ancak, hava durumu değişken olduğu için rüzgâr enerjisi üretimi dalgalanabilir. Özellikle rüzgârın yetersiz olduğu dönemlerde yedek enerji kaynaklarına ihtiyaç duyulabilir.
3. Rüzgâr türbinlerinin bakımı ve onarımı maliyetli olabilir. Yüksekliği ve karmaşıklığı nedeniyle özel eğitimli teknisyenlere ihtiyaç duyulur ve bu da maliyetleri artırır. Ayrıca, düzenli bakım ve onarımı gereksinimi de zaman ve ek maliyet doğurur.

Türkiye’de Rüzgâr Enerjisi 2024 Yılı Eylül Ayı Verileri

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) verilerine göre, 2024 Eylül itibarıyla Türkiye’nin yenilenebilir toplam kurulu gücü 114.143 MW’a ulaşırken, toplam santral sayısı da 31.530 adet oldu. Rüzgâr enerjisi santral adeti 365 olurken toplam kurulu güç ise 12.342 MW seviyesine yükseldi. Yenilenebilir enerjinin üretimdeki payı %37,29, rüzgâr enerjisinin payı ise %7,28 oldu.

Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli

2006 yılında orta ölçekli sayısal hava tahmin modeli ve mikro ölçekli rüzgâr akış modeli kullanılarak 200 metre yatay çözünürlükte hazırlanan Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA-V1) verilerine göre yer seviyesinden 50 metre yükseklikte ve 7,5 m/s üzeri yıllık ortalama rüzgâr hızlarına sahip kullanılabilir alanlarda kilometrekare başına 5 MW gücünde rüzgâr santrali kurulabileceği ve Türkiye’de kurulabilecek rüzgâr elektrik santrallerinin toplam kapasitesinin 47.849,44 MW olduğu kabul ediliyor. Bu potansiyele karşılık gelen toplam alan Türkiye yüz ölçümünün %1,30'una denk geliyor.

Türkiye Haritası Rüzgâr Hızı (m/s)

Türkiye’de Deniz Üstü Rüzgâr Enerjisi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ulusal Enerji Planı’nda 2035 yılı için 5 GW deniz üstü rüzgâr enerjisi kurulu güç hedefi koyarken, geçtiğimiz Ağustos ayında ise deniz üstü rüzgâr enerjisi için aday YEKA’lar (Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları) belirlendiği görülüyor. Deniz Üstü Rüzgâr Enerjisi Yol Haritası ve Sanayi Envanteri kapsamında Çandarlı Limanı’nın “Deniz Üstü Rüzgâr Enerjisi Üretim Bölgesi” olarak ilan edilmesi için yapılan hazırlıklar sektöre dair yaşanan gelişmeler arasında bulunuyor. Deniz üstü rüzgâr enerjisinde en son teknolojiler kullanılması planlanırken 22 MW’lık türbinlerin de görülmesi bekleniyor.

Türkiye'de rüzgârda yüzer ve sabit temelli kurulumlar için potansiyeli yüksek bölgeler bulunuyor. Karadeniz'de yüzer kurulumlar için 13,9 GW ve sabit temelli kurulumlar için 1,3 GW’lık potansiyel tespit edilirken Marmara Denizi'nde yüzer kurulumlar için 19,2 GW ve sabit temelli kurulumlar için 2,8 GW potansiyel mevcut. Ayrıca deniz üstü rüzgâr enerjisi santral projeleri için Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) taban fiyatı kWh başına 6,75 cent/dolar, tavan fiyatı ise kWh başına 8,25 cent/dolar olarak belirlediği görülüyor.

Türkiye’de Rüzgâr Enerjisinin Geleceği

Yenilenebilir enerji kaynakları, fosil yakıtların yakın zamanda tükeneceğinin öngörülmesi ve çevreye olan zararları nedeniyle tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de elektrik enerjisi üretimi için alternatif olmaya başlayıp bu konudaki çalışmalar hız kazanıyor. Yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde, büyük miktarlarda enerji üretimine imkân vermesi nedeniyle öne çıkan rüzgâr enerjisi diğer enerji kaynaklarına göre tercih edilir duruma geliyor. Rüzgâr enerjisi teknolojilerinin gelişmesiyle, coğrafi koşulları uygun olan ülkeler, yatırımlarını bu alana yönlendiriyor. Türkiye’nin coğrafi yapısı, rüzgâr oluşumunu destekleyen birçok bölge sunarken, son on yılda rüzgar enerjisine yapılan yatırımlar, enerji bağımlılığını azaltmayı hedefliyor.

Rüzgâr enerji santrallerinin değerlemesi yapılırken geçmiş dönem üretim ve tasarım performansları, verimlilikleri, maliyetleri, gerçekleşen santral satış fiyatları, enerji satış anlaşmaları, yatırım geri ödeme süreleri, amortisman süreleri gibi birçok değişken göz önünde bulunduruluyor. Söz konusu değerleme çalışması SPK tarafından verilen gayrimenkul değerleme lisansına sahip makine mühendisleri tarafından yapılıyor. Ayrıca rüzgâr enerji santrallerinin değerlemesinde pazar yaklaşımı (emsal karşılaştırma) yöntemi, maliyet yaklaşımı yöntemi ve gelir yaklaşımı yöntemlerinden faydalanarak en doğru sonuca ulaşılıyor.